Monferrato is een bekende wijnstreek in Italië, vooral op het gebied van rode en
mousserende wijnen. Het gebied is nog redelijk ongerept, door de nog grotere bekendheid van zijn
buur-streek de Langhe en het toerisme dat daarop gericht is. Monferrato heeft echter ook veel te
bieden en wordt ook beschouwd als een van de belangrijkste wijnstreken. Net als de Langhe staat
het op de UNESCO wereld erfgoedlijst, sinds 2014. Beide gebieden hebben veel met elkaar gemeen,
zoals de glooiende heuvels met wijngaarden, veeteelt, fruitteelt, truffels en een overvloed aan
hazelnoten, maar waar de Langhe vooral bekleed is met wijngaarden is Monferrato minder
gecultiveerd en bevat het veel bosachtige gebieden.
Los van de wettelijk vastgelegde grenzen van regio’s en provincies zijn er in Italië veel historische
landstreken te vinden die ooit een geheel op zichzelf waren. Zo is Monferrato eeuwenlang een
markgraafschap en hertogdom geweest, die sinds 1708 zijn soevereiniteit verloor vanwege de
annexering door het huis van Savoie. Deze streek ligt zowel deels in de provincie Alessandria als in
Asti met als kloppend hart de historische stad Asti zelf.
De streek is onder te verdelen in drie gebieden. In het noordelijke deel van Alessandria, ten oosten
van de rivier Tanaro, ligt Basso Monferrato (‘Laag’ Monferrato), een gebied met glooiende heuvels en
vlaktes. Aan de andere kant van de rivier, en een klein stukje zuidelijker, bevindt zich Montferrato
Astigiano. Dit gedeelte omvat vrijwel de hele provincie Asti en kent verschillende historische steden
met als belangrijkste: Asti zelf. Terug aan de oostelijke kant van de Tanaro, maar dan in het zuiden
van Alessandria stijgt Alto (‘hoog’) Monferrato van de oevers van de rivier de bergen van de
Apennijnen in helemaal tot aan de waterscheiding tussen Piemonte en Ligurië.
Dit gebied herbergt veel inheemse druivenrassen met als gevolg dat er een grote verscheidenheid
aan wijnen wordt geproduceerd. Enkele belangrijke DOC’s en DOCG’s zijn Barbera d’Asti, Nizza DOCG
(Barbera-druiven), Ruchè di Castagnole Monferrato, Freisa d’Asti, Grignolino d’Asti, Dolcetto di
Ovada, Moscato d’Asti.
Een laatste onderdeel van wat deze streek typeert, en iets wat heerlijk te combineren is met wijn,
zijn de traditionele Monferrato-gerechten. Dit zijn onder andere de voorgerechten Agnolotti "al Plin"
(ravioli met van oudsher restjes vlees) en Tajarin (dunne spaghetti met eigeel en geserveerd met
verschillende soorten ragu en/of vlees). Vermeldenswaardig en vooral bekend is ook de Bagna
Cauda (warm bad) – een saus op basis van ansjovis en knoflook waar rauwe groenten in worden
gedoopt. Deze gerechten hebben tegenwoorden niet alleen op nationaal gebied, maar ook
internationaal een zekere reputatie opgebouwd en dragen zeker bij aan de culturele rijkdom die deze
streek te bieden heeft!